Douaneaangifte
Een douaneaangifte is de formele melding aan de douane waarin je aangeeft welke goederen je invoert, uitvoert of in transit vervoert. De aangifte bepaalt of je invoerrechten en btw betaalt, welke vergunningen nodig zijn en of je zending mag doorstromen. Voor vrijwel elke grensoverschrijdende goederenstroom is een correcte aangifte verplicht. Je hebt daarvoor betrouwbare gegevens nodig, zoals de HS-code, oorsprong, douanewaarde en transportdetails.

Wat is een douaneaangifte?
Met een douaneaangifte vraag je een douaneregeling aan voor je goederen, bijvoorbeeld in het vrije verkeer brengen, uitvoer of transit. De EU-douanewetgeving verlangt dat je op artikel- en zendingniveau complete en juiste gegevens aanlevert. Op basis daarvan voert de douane risicoanalyse uit, stelt heffingen vast en bepaalt of fysieke of documentcontroles nodig zijn. Na aanvaarding ontvang je een MRN waarmee de transactie traceerbaar is. Je kunt een aangifte indienen als aangever met een eigen EORI, of dit laten doen door een douanevertegenwoordiger via directe of indirecte vertegenwoordiging.
Soorten douaneaangifte en wanneer je welke gebruikt
Bij internationale handel kom je grofweg drie typen tegen: invoeraangifte, uitvoeraangifte en transitaangifte. Elk type heeft een eigen doel, dataset en moment van indienen. Bij invoer regel je toelating tot het vrije verkeer en de heffingen. Bij uitvoer meld je goederen aan voor definitieve uitvoer uit de EU en bewijs je vertrek. Transit gebruik je om goederen onder douanetoezicht tussen douanekantoren te verplaatsen zonder heffingen te betalen.
Vergelijking van aangiftes
| Aangifte | Doel | Indienen bij | Kerngegevens | Resultaat |
|---|---|---|---|---|
| Invoer | Toelaten tot vrije verkeer | Binnenkomst EU | HS-code, oorsprong, douanewaarde | Heffingen en vrijgave |
| Uitvoer | Goederen verlaten EU | Vertrek uit EU | HS-code, waarde, exporteur | Uitvoervergunning en bewijs vertrek |
| Transit | Vervoer onder douanetoezicht | Van A naar B | Herkomst, bestemmingskantoor, waarborgen | Doorvoer, geen heffingen onderweg |
Welke gegevens en documenten heb je nodig?
Een volledige aangifte bevat minimaal de HS-code per artikel, de commerciële omschrijving, aantal en gewicht, de oorsprong, de douanewaarde en de toegepaste Incoterm. Verder kunnen vergunningen nodig zijn bij strategische goederen, dual-use, landbouw of sanitarie eisen. Documenten die je in de praktijk klaarzet zijn de commerciële factuur, paklijst, het vervoersdocument en indien van toepassing oorsprongsbewijzen. Controleer of je EORI geldig is en of je btw-registratie aansluit bij de aangevraagde regeling. Bij ontbrekende of onjuiste data loop je risico op vertraging, naheffingen en boetes.
Douanewaarde en heffingen: zo reken je
De douanewaarde vormt de basis voor invoerrechten en vervolgens de btw-grondslag. Meestal is dit de transactiewaarde, aangevuld met transport en verzekering tot aan de EU-grens, plus eventueel royalty’s en commissies die aan de koop zijn verbonden. Hieronder een vereenvoudigd rekenvoorbeeld.
| Stap | Berekening | Voorbeeld |
|---|---|---|
| 1 | Invoerrechten = douanewaarde × tarief | €5.000 × 4% = €200 |
| 2 | Btw-grondslag = douanewaarde + rechten | €5.000 + €200 = €5.200 |
| 3 | Btw (21%) = btw-grondslag × 21% | €5.200 × 21% = €1.092 |
Afhankelijk van Incoterms kunnen aanvullende kosten onderdeel zijn van de grondslag. Preferentiële oorsprong kan het rechtentarief verlagen. Bewaar alle onderliggende bescheiden, want de douane kan achteraf toetsen.
Zelf indienen of werken met een douanevertegenwoordiger
Je kunt zelf aangifte doen met eigen systemen en vergunningen, of een specialist inschakelen. Werk je met een vertegenwoordiger, bepaal dan of je kiest voor directe vertegenwoordiging waarbij jij aangever blijft, of indirecte vertegenwoordiging waarbij de vertegenwoordiger als mede-aangever optreedt. De keuze heeft gevolgen voor aansprakelijkheid en btw-afwikkeling. Lees welke voorwaarden gelden in onze toelichting op de eisen aan douanevertegenwoordiging. Twijfel je over de beste aanpak voor jouw goederenstroom, neem dan vroegtijdig contact op zodat we de risico’s, kosten en doorlooptijden strak managen.
Proces en doorlooptijd in de praktijk
Het proces start met dataverzameling en documentcontrole. Daarna dient de aangever de dataset elektronisch in en volgt een automatische acceptatie of een controle-indicatie. Bij groen licht ontvang je het MRN en kun je goederen vrijgeven of laten vertrekken. Bij document- of fysieke controle levert een complete en consistente set gegevens bijna altijd een snellere vrijgave op. Voor transit zorg je dat waarborgen en routegegevens kloppen; voor uitvoer is het vertrekbericht het bewijs richting btw-administratie. Plan je cut-off tijden in lijn met het douaneloket en de terminalprocessen, zeker bij multimodaal vervoer.
Wil je dat wij je douaneaangifte voorbereiden, indienen en opvolgen, inclusief afstemming met terminals en vervoerders, neem dan direct contact op.
Zoek je ondersteuning om een juiste beslissing te maken of wil je meer informatie?
Neem dan contact met ons op. Een van onze specialisten zul je graag verder helpen.
Veelgestelde vragen over douaneaangifte
Wat is een douaneaangifte en wanneer heb je die nodig?
Een douaneaangifte is de elektronische melding aan de douane waarmee je goederen onder een regeling brengt. Je hebt een aangifte nodig bij invoer in de EU, bij uitvoer uit de EU en bij transit onder douanetoezicht.
Welke documenten heb ik nodig voor een douaneaangifte?
Meestal heb je commerciële factuur, paklijst en vervoersdocument nodig. Afhankelijk van het product ook vergunningen of oorsprongsbewijzen. Daarnaast zijn HS-code, oorsprong, douanewaarde en EORI verplicht in de dataset.
Hoelang duurt een douaneaangifte bij invoer of uitvoer?
Veel aangiftes worden binnen minuten vrijgegeven. Reken extra tijd bij document- of fysieke controles, ontbrekende gegevens of complexe goederen. Vroege datalevering verkort de doorlooptijd.
Wat kost een douaneaangifte?
De kosten bestaan uit heffingen zoals rechten en btw, plus operationele kosten voor het indienen. Het tarief hangt samen met het type zending, aantal goederencodes en vereiste controles.
Mag ik meerdere zendingen in één douaneaangifte combineren?
Dat kan in specifieke situaties, bijvoorbeeld bij consolidatie met één aangever en uniforme gegevens. Controleer wel of voorwaarden per regeling en lidstaat zijn vervuld, anders riskeer je vertraging of naheffing.
Andere kennisbank artikelen

28 oktober, 2025
Douaneafhandeling
Goede douaneafhandeling voorkomt vertraging, extra kosten en discussies met de inspectie. Het proces begint al vóór vertrek met classificatie, oorsprong ...

28 oktober, 2025
Douane
Wat betekent douane precies en wat doet de douane in de dagelijkse praktijk? Kort gezegd zorgt de douane ervoor dat ...

1 oktober, 2025
Cross-border e-commerce
Cross-border e-commerce betekent simpelweg online verkopen over de grens. Steeds meer webshops bedienen klanten in andere EU-landen of daarbuiten. Dat ...