Wat is ADR?
Het ADR-verdrag is een internationaal akkoord dat in 1957 werd opgesteld onder auspiciën van de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties (UNECE). Het verdrag stelt uniforme regels en voorschriften vast voor het transport van gevaarlijke goederen over de weg, wat belangrijk is voor de veiligheid in het transport van potentieel gevaarlijke stoffen.
Belangrijke onderdelen van het ADR
Het ADR-verdrag bestaat uit twee hoofdonderdelen: de eerste richt zich op de algemene voorwaarden en voorschriften voor het vervoer van gevaarlijke goederen, terwijl het tweede deel specifieke eisen bevat die betrekking hebben op de constructie en uitrusting van voertuigen die voor dit transport worden gebruikt. Enkele belangrijke aspecten van het verdrag zijn:
- Classificatie van gevaarlijke goederen: ADR deelt gevaarlijke goederen in verschillende klassen in, afhankelijk van het gevaar dat ze vormen. Dit varieert van explosieven en gassen tot radioactieve stoffen en corrosieve materialen.
- Verpakkingsvoorschriften: ADR schrijft voor hoe gevaarlijke goederen moeten worden verpakt om lekkages of explosies te voorkomen. De verpakkingen moeten bestand zijn tegen bepaalde omstandigheden, zoals druk en temperatuurvariaties.
- Etikettering en markering: Elk pakket met gevaarlijke goederen moet voorzien zijn van duidelijke etiketten die aangeven welk type gevaar het bevat. Dit helpt bij het snel identificeren en veilig behandelen van de goederen in geval van een ongeval.
Wie moet zich aan ADR houden?
ADR is van toepassing op alle bedrijven die betrokken zijn bij het vervoer van gevaarlijke goederen over de weg binnen Europa, inclusief:
- Vervoerders: Bedrijven die zich bezighouden met het transporteren van gevaarlijke goederen moeten ervoor zorgen dat hun voertuigen aan de ADR-vereisten voldoen en dat hun personeel goed is opgeleid.
- Verladers: Bedrijven die gevaarlijke goederen verzenden, moeten ervoor zorgen dat de goederen correct zijn geclassificeerd, verpakt en geëtiketteerd volgens de ADR-regelgeving.
- Ontvangers: Ook bedrijven die gevaarlijke goederen ontvangen, hebben bepaalde verantwoordelijkheden onder ADR, zoals het naleven van de veiligheidsprocedures bij het lossen van de goederen.
- Laad-en losplaatsen zijn verplicht om zich aan de ADR-regelgeving te voldoen.
Uitdagingen bij de implementatie van ADR
Hoewel het naleven van ADR veel voordelen biedt, brengt het ook enkele uitdagingen met zich mee, zoals:
- Complexiteit van regelgeving: ADR-regelgeving is uitgebreid en complex, wat het voor bedrijven lastig kan maken om volledig te begrijpen wat er van hen wordt verwacht.
- Kosten: Het aanpassen van voertuigen en het trainen van personeel om te voldoen aan ADR kan aanzienlijke investeringen vereisen, vooral voor kleinere bedrijven.
- Regelmatige updates: ADR-regelgeving wordt regelmatig bijgewerkt, wat betekent dat bedrijven voortdurend op de hoogte moeten blijven van de laatste wijzigingen en hun procedures dienovereenkomstig moeten aanpassen.
Welke ADR-klassen zijn er?
In totaal bestaan er 9 ADR klassen, waarbij de klassen 2, 4, 5 en 6 verder verdeeld zijn in meerdere gevarenklassen.
Zoek jij ondersteuning om een juiste beslissing te maken of wil je meer informatie?
Neem dan contact met ons op. Een van onze specialisten zal je graag verder helpen.
Klasse 1: Ontplofbare stoffen en voorwerpen
Deze klasse omvat stoffen en voorwerpen die ontplofbaar zijn, zoals vuurwerk, munitie, en bepaalde soorten chemicaliën. Ze zijn onderverdeeld in zes subklassen op basis van hun ontploffingsgevaar:
- 1.1: Stoffen en voorwerpen met massale ontploffing
- 1.2: Stoffen en voorwerpen met een projectiegevaar, maar zonder massale ontploffing
- 1.3: Stoffen en voorwerpen met brandgevaar en gering ontploffingsgevaar of projectiegevaar
- 1.4: Stoffen en voorwerpen die geen aanzienlijk gevaar vormen
- 1.5: Zeer ongevoelige stoffen met massale ontploffing
- 1.6: Zeer ongevoelige voorwerpen zonder massale ontploffing
Klasse 2: Gassen
Deze klasse omvat gassen die onder druk staan, vloeibaar gemaakt zijn, of opgelost zijn onder druk. Deze kunnen brandbaar, giftig, of corrosief zijn. Ze worden ingedeeld op basis van hun eigenschappen:
- 2.1: Brandbare gassen (bijv. propaan, butaan)
- 2.2: Niet-brandbare, niet-giftige gassen (bijv. stikstof, kooldioxide)
- 2.3: Giftige gassen (bijv. chloor, ammoniak)
Klasse 3: Ontvlambare vloeistoffen
Dit zijn vloeistoffen die gemakkelijk kunnen ontbranden bij blootstelling aan een ontstekingsbron. Voorbeelden zijn benzine, alcohol, en aceton. De ontvlambaarheid wordt bepaald door het vlampunt van de vloeistof, dat meestal lager dan 60°C ligt.
Klasse 4: Ontvlambare vaste stoffen, zelfontbrandbare stoffen, en stoffen die in contact met water brandbare gassen ontwikkelen
Deze klasse is verdeeld in drie subklassen:
- 4.1: Ontvlambare vaste stoffen (bijv. fosfor, zwavel)
- 4.2: Stoffen die spontaan kunnen ontbranden (bijv. fosfor, natrium)
- 4.3: Stoffen die bij contact met water brandbare gassen ontwikkelen (bijv. calciumcarbide)
Klasse 5: Oxiderende stoffen en organische peroxiden
Deze stoffen kunnen bij contact met andere materialen brand veroorzaken of versterken:
- 5.1: Oxiderende stoffen (bijv. kaliumchloraat, ammoniumnitraat)
- 5.2: Organische peroxiden (bijv. methyl-ethyl-ketonperoxide)
Klasse 6: Giftige stoffen en infectueuze stoffen
Deze stoffen zijn schadelijk of dodelijk bij inademing, inslikken of contact met de huid:
- 6.1: Giftige stoffen (bijv. cyanide, pesticiden)
- 6.2: Infectueuze stoffen (bijv. virussen, bacteriën die ziektes kunnen veroorzaken)
Klasse 7: Radioactieve stoffen
Deze klasse omvat materialen die ioniserende straling uitzenden, zoals uranium, plutonium, en medische isotopen. Deze straling kan schadelijk zijn voor de gezondheid en de omgeving.
Klasse 8: Corrosieve stoffen
Corrosieve stoffen kunnen ernstige schade veroorzaken aan levende weefsels en andere materialen bij contact. Voorbeelden zijn zwavelzuur, zoutzuur, en natronloog.
Klasse 9: Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen
Dit is een verzamelklasse voor stoffen en voorwerpen die niet in de andere klassen passen, maar nog steeds als gevaarlijk worden beschouwd tijdens het transport. Voorbeelden zijn lithiumbatterijen, milieugevaarlijke stoffen en genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s).
(Bron voor afbeeldingen: RIVM)
Hoe vaak wordt ADR bijgewerkt?
ADR wordt om de twee jaar bijgewerkt, met de laatste herziening die van kracht werd op 1 januari 2023.
Is ADR van toepassing op nationale transporten?
Hoewel ADR oorspronkelijk bedoeld is voor internationaal vervoer, hebben veel landen de regels ook toegepast op nationaal niveau.
Wat zijn de gevolgen van niet-naleving van ADR?
Niet-naleving van ADR-voorschriften kan leiden tot zware boetes, aansprakelijkheid bij ongevallen en reputatieschade voor het bedrijf.